Tác động của lan tỏa công nghệ đến tốc độ hội tụ trong ngành công nghiệp phi kim Việt Nam

Abstract

Mục tiêu chính của nghiên cứu này là trả lời cho câu hỏi vì sao những doanh nghiệp có năng suất thấp lại có thể bắt kịp những doanh nghiệp có năng suất cao nếu không có đủ khả năng đầu tư vào R&D? Câu trả lời là lan tỏa công nghệ, nhưng lan tỏa công nghệ diễn ra như thế nào và liệu có thể lượng hóa được không? Để trả lời cho câu hỏi này, chúng tôi đã xây dựng biến biểu thị kênh truyền tải tiến bộ công nghệ từ doanh nghiệp có năng suất cao sang doanh nghiệp có năng suất thấp, lượng hóa được ảnh hưởng của lan tỏa công nghệ và áp dụng vào nghiên cứu tác động của lan tỏa công nghệ đến hội tụ năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) của ngành phi kim. Chúng tôi đã xây dựng hai chuỗi TFP theo phương pháp của (i) Levinsohn & Petrin (2003) sử dụng nguyên liệu làm biến xấp xỉ và (ii) phương pháp của Olley-Pakes (1996) sử dụng đầu tư làm biến xấp xỉ cho sốc năng suất không quan sát được để hiệu chỉnh tính đồng thời của hàm sản xuất. Trên cơ sở hai chuỗi TFP xây dựng được, chúng tôi đã xây dựng các mô hình hội tụ không điều kiện và mô hình hội tụ dưới tác động của lan tỏa công nghệ. Kết quả ước lượng mô hình hội tụ và mô hình hội tụ có bổ sung biến lan tỏa công nghệ cho thấy tổng ảnh hưởng của các biến biểu thị cho lan tỏa công nghệ là dương và tốc độ hội tụ của các mô hình có các biến lan tỏa công nghệ nhanh hơn so với các mô hình hội tụ không đều kiện (không có biến lan tỏa công nghệ).