Nâng cao hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp nhà nước nhằm duy trì tăng trưởng kinh tế

Abstract

Đảng và Nhà nước ta đã xác định khu vực kinh tế nhà nước đóng vai trò chủ đạo trong nền kinh tế, trong đó doanh nghiệp nhà nước (DNNN) là công cụ điều tiết vĩ mô quan trọng của Nhà nước, đặc biệt kể từ khi thực hiện công cuộc đổi mới, chuyển từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường. Tuy nhiên, với những yếu kém còn tồn tại của DNNN trước và trong quá trình chuyển đổi, ảnh hưởng của khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu làm bộc lộ thêm nhiều khuyết tật, làm trầm trọng thêm nhiều căn bệnh vốn có của khu vực kinh tế này. Bài viết này sử dụng chủ yếu phương pháp phân tích định tính để đánh giá thực trạng, nguyên nhân của những vấn đề tồn tại của DNNN trong hơn một thập kỷ qua nhằm đưa ra gợi ý giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế này hướng tới tăng trưởng và phát triển bền vững. Nghiên cứu cho thấy những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng kém hiệu quả của DNNN là do không tối ưu hiệu quả của đồng vốn đầu tư nhà nước, quá trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước chưa làm thay đổi chất lượng quản trị và quản lý DNNN. Từ đó, tác giả đưa ra giải pháp gợi ý của nghiên cứu bao gồm: tách bạch vai trò quản lý và sở hữu doanh nghiệp của nhà nước, đào tạo năng lực quản trị giỏi kết hợp hệ thống giám sát hữu hiệu, công khai và minh bạch hóa thông tin, đồng thời đảm bảo sự bình đẳng giữa các thành phần kinh tế.