Các trường phái cung cấp tài chính vi mô - Lý thuyết gốc và thực nghiệm tại Việt Nam

Abstract

Ba trường phái lý thuyết chủ chốt trong cung cấp tài chính vi mô là: truyền thống với lãi suất ưu đãi và tập trung cho tín dụng; Ohio với lãi suất cao, Nhà nước can thiệp trực tiếp; thể chế mới tập trung vào thể chế - dung hòa những vấn đề của hai trường phái trước. Ngân hàng Chính sách Xã hội áp dụng trường phái truyền thống nhiều hơn, nên mức độ bền vững hoạt động và tài chính kém, nguồn vốn phụ thuộc ngân sách nhà nước, chất lượng dịch vụ thấp. Các tổ chức tài chính vi mô thiên về áp dụng thể chế mới, nhưng thể chế chưa chuyên nghiệp, thiếu bền vững. Trường phái Ohio được áp dụng rõ hơn tại hệ thống Ngân hàng hợp tác xã/Quỹ tín dụng nhân dân, nhưng sự liên kết hệ thống còn yếu và thiếu, chất lượng hoạt động không đồng đều, dịch vụ kém đa dạng. Agribank áp dụng cả ba trường phái nhưng thiên về thể chế, khiến thể chế suy yếu, khó tách bạch giữa kinh doanh và “từ thiện”, rủi ro tiềm ẩn trong sử dụng vốn ưu đãi sai mục đích.